W niniejszym numerze czasopisma „Nauki Inżynierskie i Technologie” zamieszczono cztery artykuły naukowe oraz jedną informację o książce. Przedmiotem pierwszej pracy jest ocena wiedzy i nawyków żywieniowych osób aktywnych fizycznie. Badani, chociaż wykazali się wiedzą teoretyczną na temat prawidłowego odżywiania i zdają sobie sprawę z jego znaczenia, jednakże nie spożywają posiłków regularnie, dokonują wyboru suplementów diety przypadkowo i niewłaściwie zarządzają gospodarką wodno-elektrolitową. Kolejne dwie prace były prezentowane na II konferencji naukowo-turystycznej zorganizowanej pod patronatem JM Rektora UE we Wrocławiu prof. dr. hab. Andrzeja Kalety dotyczącej produktów turystycznych podwyższających jakość usług turystycznych „Czynniki determinujące jakość pracy przewodnickiej” (Wrocław 2017). Dotyczyły charakterystyki sektora turystycznego pod względem wprowadzanych innowacji w zakresie żywienia turystów (żywność ekologiczna, dietetyczna, prozdrowotna, regionalna oraz kuchnia modernistyczna) oraz tego, w jaki sposób konsumenci postrzegają jakość posiłków serwowanych przez lokale świadczące usługi gastronomiczne kierowane do zmotoryzowanych podróżnych. W ostatnim opracowaniu autorzy przedstawili aktualny stan wiedzy na temat perspektyw uprawy borówki wysokiej w Polsce z punktu widzenia uwarunkowań ekonomicznych oraz walorów żywieniowo-zdrowotnych tych owoców i możliwości ich wykorzystania w przetwórstwie. W tym celu określono efektywność plantacji borówki wysokiej i czas zwrotu nakładów poniesionych w tym zakresie. Redaktor czasopisma – prof. dr hab. inż. Tomasz Lesiów – zachęca do zapoznania się z ww. pracami oraz sięgnięcia po książkę autorstwa Małgorzaty Wiśniewskiej zatytułowaną Kultura bezpieczeństwa żywności. Istota i narzędzia pomiaru.

Nawyki mają potężną moc, a przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka! Nałogowo palimy, bezustannie sprawdzamy wiadomości na Facebooku, chronicznie wybieramy nieodpowiednich partnerów, zawsze ścielimy łóżka lub nie robimy tego nigdy. Charles Duhigg udowadnia, że odpowiednie pokierowanie wyrobieniem nowych lub zmianą dotychczasowych nawyków może diametralnie odmienić czyjeś życie, ale także funkcjonowanie społeczeństw, przedsiębiorstw, grup zawodowych, państw... Autor na sprawdzonych przykładach dowodzi, że świadomość, zrozumienie i zmiana nawyków pomagają osiągać wymarzone cele. • Jak jeden człowiek od reklamy namówił Amerykanów do codziennego mycia zębów i dlaczego pasta Pepsodent stała się najpopularniejszą pastą do zębów na świecie? • Jak Lisa, przez wiele lat uzależniona od papierosów i alkoholu, otyła, zadłużona i niezdolna do utrzymania stałej pracy, zmieniła się w wolną od nałogów, zgrabną kobietę sukcesu? • Co sprawia, że Starbucks odnosi światowy sukces? • W jaki sposób Procter & Gamble przekonał klientów, że świeże powietrze wymaga odświeżaczy powietrza? • Dlaczego pływak, Michael Phelps, wygrał wyścig płynąć na oślep? Badania nad działaniem mechanizmu stojącego za nawykami pomagają firmom w dotarciu do klienta, organizacji odpowiednich kampanii promocyjnych, reorganizacji przedsiębiorstw, usprawnieniu działania placówek zdrowia i wielu innych działaniach. Drobna zmiana, wprowadzona na stałe dzięki wykształceniu nowego nawyku, często prowadzi do lawinowych przekształceń i spektakularnych sukcesów. • Jedna z najlepszych książek roku według The Wall Street Journal i Financial Times • Od ponad 40 tygodni w czołówce listy bestsellerów New York Times • Ponad 1 000 000 sprzedanych egzemplarzy • Tłumaczenie na 31 języków „Pierwszorzędna książka – oparta na dogłębnej analizie, napisana w zabawny sposób i zachowująca właściwe proporcje między intelektualną powagą i praktycznymi radami, jak zmienić złe nawyki” - The Economist

Pojęcie stylu życia jest socjologicznym pojęciem trudnym do zdefiniowania. Przyjęty styl życia silnie wpływa na przyjęte zachowania zdrowotne. Szczególnie zachowania zdrowotne nabyte w okresie dziecięcym i młodzieńczym mają szczególne znaczenie w dorosłym życiu. W okresie dzieciństwa dochodzi do kształtowania i utrwalania postaw zdrowotnych (Wagner, Banaszkiewicz i in. 2015), które wraz ze zdobytą wiedzą i nabywanymi umiejętnościami wpływają na charakter postaw zdrowotnych w dorosłym życiu. Znaczący wpływ na kształtowanie prawidłowej postawy zdrowotnej w dzieciństwie ma środowisko rodzinne. Zgodnie z danymi WHO aż 75% potrzeb jest zaspokajanych przez jednostkę w środowisku domowym. Zachowania prozdrowotne nabywane w domu są to głównie czynności związane z higieną osobistą, psychiczną i otoczenia, podstawowym sposobem odżywiania, stosowaniem używek, organizacją czasu wolnego i aktywności fizycznej, przestrzeganiem zaleceń lekarskich oraz korzystaniem z badań profilaktycznych (Bednarek i Bednarz 2013). Zachowania zdrowotne są wyznaczane również przez kontekst społeczny i kulturowy. Często praktyki zdrowotne nie są wynikiem zamierzonych zachowań, a jedynie wynikają z ogólnie przyjętych norm społecznych (RomanowskaTołłoczko 2011). Wypracowana postawa zdrowotna jest integralną częścią procesu socjalizacji jednostki. Według koncepcji M. Lalonde styl życia bezpośrednio determinuje zdrowie jednostki (Wagner, Banaszkiewicz i in. 2015), a do czynników warunkujących zdrowie zalicza się: czynniki biologiczne (genetyczne), środowisko zewnętrzne, styl życia, oraz efekty medyczne (Romanowska-Tołłoczko 2011). Styl życia znacząco wpływa na rozwój fizyczny, oraz funkcjonowanie psychospołeczne (Humeniuk, Dąbska i in. 2018), jest ściśle związany z codziennymi zachowaniami, specyficznymi dla danej jednostki lub zbiorowości. Determinują go czynniki społeczno-kulturowe, oraz osobiste cechy jednostek (RomanowskaTołłoczko 2011). Styl życia jest kształtowany w oparciu o wzorce dostarczane przez otoczenie.