Dwadzieścia lat temu w wigilijny poranek zmarł nagle profesor dr hab. Andrzej Nadolski – wybitny mediewista, archeolog, bronioznawca. Był człowiekiem wyjątkowego formatu. Jego życiorys odzwierciedla skomplikowane dzieje minionych dziesięcioleci, a Jego spuścizna naukowa do dziś wpływa na kształt pasji naukowych kolejnych pokoleń badaczy. Urodził się w Krakowie 26 listopada 1921 r. w rodzinie kultywującej tradycje patriotyczne, doceniającej potrzebę znajomości rodzimej historii, kultury oraz przyrody. Kilka miesięcy przed wybuchem drugiej wojny światowej uzyskał maturę w Gimnazjum im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie. Od stycznia 1942 r. walczył w oddziałach Armii Krajowej obwodu grójeckiego „Głuszec”. Zaraz po zakończeniu wojny, w 1945 r. rozpoczął studia archeologiczno-historyczne, początkowo na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie na Uniwersytecie Łódzkim. Tu w 1949 r. otrzymał tytuł magistra filozofii w zakresie prehistorii, a w 1951 r. stopień doktora na podstawie rozprawy Studia nad uzbrojeniem polskim w X, XI i XII wieku (Łódź 1954). Praca ta stała się fundamentalnym dziełem polskiej szkoły bronioznawstwa historycznego, które do dziś, mimo upływu już ponad pół wieku, w wielu aspektach zachowuje aktualność. W 1962 r. mianowany został profesorem nadzwyczajnym, w 1970 r. otrzymał nominację na profesora zwyczajnego. Pracę zawodową rozpoczął w 1946 r. w Zakładzie Prehistorii Uniwersytetu Łódzkiego. Na uczelni tej pełnił liczne funkcje, był. m.in. kierownikiem Katedry Archeologii, w latach 1965-1968 prorektorem, a następnie od 1968 do 1969 r. rektorem. Prowadził wykłady także i na innych uczelniach: w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jako „professeur associéé” wykładał w École des Hautes Études en Sciences Sociales w Paryżu. Równolegle do działań dydaktycznych od 1949 r. uczestniczył w pracach badawczych Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego, przekształconego conego w 1953 r. w Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk (obecnie: Instytut Archeologii i Etnologii PAN). Od 1961 r., aż do momentu przejścia na emeryturę w 1991 r. pełnił funkcję kierownika Zakładu Archeologii Polski Środkowej IHKM (dziś: Ośrodek Badań nad Dawnymi Technologiami IAE PAN). Profesor Andrzej Nadolski był autorem ponad dwustu publikacji, w tym kilkunastu książek; wieloletnim redaktorem naczelnym „Acta Archaeologica Lodziensia”, założycielem i redaktorem „Fasciculi Archaeologiae Historicae”, nauczycielem wielu archeologów, pod Jego kierunkiem powstało kilkadziesiąt prac magisterskich i 10 doktorskich, kierował badaniami archeologicznymi wielu stanowisk (m.in. grodzisko i kolegiata w Tumie pod Łęczycą, grodziska w Czermnie nad Huczwą i Spicymierzu nad Wartą, wieś średniowieczna w Drácy w Burgundii, pobojowisko grunwaldzkie). Był członkiem licznych polskich i zagranicznych towarzystw i komitetów naukowych. Uhonorowano go szeregiem odznaczeń: m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polsk oraz Krzyżem Partyzanckim. Te podstawowe fakty biograficzne nie są w stanie oddać rozległych horyzontów Jego zainteresowań. Nieprzeciętna erudycja Andrzeja Nadolskiego w zakresie poznania kultury materialnej średniowiecza czy szeroko pojętej wojskowości, przejawiała się także w jego działalności popularyzatorskiej. Obok ogromnej wiedzy odznaczał się bowiem umiejętnością jasnego wywodu, zrozumiałego dla szerokich rzesz słuchaczy. Z wielką przyjemnością uczestniczył więc w pracach wystawienniczych, wygłaszał odczyty, współpracował nawet z twórcami filmowymi. By jednak suchość zwięzłych biogramów, w różnych miejscach publikowanych, wzbogacić barwami wielości pasji i różnorodności działań Profesora Andrzeja Nadolskiego w dwudziestą rocznicę śmierci grono Jego przyjaciół, kolegów, uczniów podjęło inicjatywę zorganizowania konferencji naukowej mu poświęconej.

SPIS TREŚCI: 1. Likwidacja przedstawicieli niemieckiego aparatu terroru ; 2. Niszczenie sprzętu wojskowego, infrastruktury oraz dokumentacji ; 3. Dywersja na kolei ; 4 Likwidacja agentów Gestapo, konfidentów i kolaborantów ; 5. uwalnianie więźniów ; 6. Akcje zaopatrzeniowe ; 7. Opanowywanie terenu oraz punktów oporu ; 8. Działania wywiadu ; 9. Działania innego typu.

Poznaj najbardziej brawurowe akcje Armii Krajowej Rusz śladami polskich bohaterów Nigdy nie pogodzili się z klęską 1939 roku. Nie mieli zamiaru zginać karku przed okupantem. Stanęli do walki wówczas, gdy polskie państwo przestało istnieć. I stworzyli własne - Polskie Państwo Podziemne. Największą strukturę konspiracyjną okupowanej Europy. O czym sama Europa zdaje się nie pamiętać. Siali postrach wśród hitlerowców. Nie dawali o sobie zapomnieć. Wymierzali sprawiedliwość za zbrodnie popełniane na polskim narodzie. Przeprowadzali zamachy na okupantów. Likwidowali konfidentów i agentów gestapo. Odbijali więźniów z rąk oprawców. Wysadzali w powietrze niemieckie pociągi z żołnierzami i uzbrojeniem. Prowadzili wojnę psychologiczną i zajmowali się dywersją.

Jane Coulfield, studentka filozofii Uniwersytetu Harvarda, w 1936 roku udaje się do Niemiec, by poznać lepiej filozofię Martina Heideggera i zrozumieć naturę Rzeszy pod rządami Hitlera. Nawiązuje tam przelotny, jak wówczas myśli, romans z młodym Niemcem. Z czasem jej sytuacja komplikuje się i musi uciekać – jedzie do Francji, gdzie zaszywa się na kilka lat. Jednak po wybuchu wojny przeszłość nieoczekiwanie daje o sobie znać... W wyniku splotu różnych okoliczności Jane dociera do Jugosławii i trafia do piekła Jasenovaca, straszliwego obozu prowadzonego przez chorwackich ustaszy. Tam zmierzy się z uosobieniem zła – byłym księdzem, komendantem Miroslavem Filipoviciem-Majstoroviciem. Czy starczy jej siły, nie tylko fizycznej, by przetrwać? Bohaterka spotyka na swojej drodze postaci historyczne, wśród nich jugosłowiańskiego komunistę i przyszłego prezydenta Josipa Broza-Titę, amerykańską powieściopisarkę Gertrude Stein czy niemiecką filozofkę Hannah Arendt. Jej niezwykłe losy toczą się na tle znanych z historii wydarzeń – akcja rozgrywa się m.in. na pokładzie statku „Andrea Doria”, który uległ katastrofie w 1956 roku. Autor głośnej „Czerni i purpury” powraca do tematyki wojennej! Dutka stworzył charakterystyczny dla swej twórczości kolaż gatunków: wstrząsającej powieści wojennej, romansu z wątkiem obyczajowym i traktatu filozoficznego. To poruszająca lektura, dzięki której czytelnicy, śledząc losy Jane, ważnego świadka zbrodni w bałkańskim Auschwitz, z całą mocą mogą poczuć, że II wojna światowa była w istocie piekłem. To zarazem uniwersalna powieść o nietuzinkowej kobiecie i jej dramatycznej walce o przetrwanie. „Brawurowo napisana przez Wojciecha Dutkę, wstrząsająca i na wskroś prawdziwa opowieść o zanurzonej w wojnie Europie. Takie książki chcę czytać!” Barbara Wysoczańska, pisarka, autorka m.in. „Narzeczonej nazisty”