Wspólną cechą artykułów publikowanych w tym tomie „Przeglądu Socjologicznego” jest zastosowanie tekstów pisanych jako materiału badawczego. Nierzadko teksty pisane traktowane są przez socjologów jako oczywiste, nieproblematyczne i w pewnym sensie transparentne źródła wiedzy. Tymczasem zamieszczone w tym numerze artykuły wskazują na olbrzymie zróżnicowanie w obszarze tekstów pisanych i miejsc ich pozyskiwania (od internetowych komentarzy poprzez prywatne listy do oficjalnych raportów); wielorodność stosowanych wobec tych materiałów metod (od klasycznej metody badania dokumentów osobistych po nowe metody analizy jakościowej i ilościowej); różnorodność perspektyw, za pomocą których można teksty pisane interpretować (reprezentowane są bowiem nie tylko perspektywy socjologiczne, ale także literaturoznawcze i pochodzące z dziedziny antropologii kulturowej) oraz wielość zagadnień społecznych i kulturowych, do których dostęp umożliwia analiza tekstów pisanych. Przedstawiamy także trzy recenzje książek wydanych w 2015 roku. Dwie z nich dotyczą odmiennych orientacji metodologicznych: sondażowych badań internetowych (Web Survey Methodology) i wykorzystania studium przypadku w badaniach naukowych (polskie wydanie znanej książki Roberta K. Yina). Wraz z trzecią recenzją nawiązujemy do tematyki akademickiej dominującej w artykułach zawartych w tym tomie i przyglądamy się książce, która stanowi próbę „opowiedzenia uniwersytetu” poprzez biografie osób związanych z Uniwersytetem Łódzkim. W dziale „Kronika” proponujemy sprawozdanie z niedawnych obchodów 70-lecia łódzkiej socjologii, które stanowiły okazję do refleksji nad przeszłością oraz współczesnością socjologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz nad ogólną sytuacją socjologii jako dyscypliny. Drugim elementem „Kroniki” jest wywiad z synem Jana Szczepańskiego, Arturem Szczepańskim. Dzięki temu wywiadowi wspominamy postać jednego z najwybitniejszych polskich socjologów XX wieku, a pośrednio także rolę, jaką profesor Szczepański odegrał w historii Uniwersytetu Łódzkiego i łódzkiej socjologii.

Powieść uhonorowana Edgar Allan Poe Award! I wybrana kryminałem roku przez brytyjski dziennik „The Times”. Autorka nominowana do prestiżowej nagrody Gold Dagger, przyznawanej przez Stowarzyszenie Autorów Powieści Kryminalnych. Pierwszy tom nowej serii kryminalnej cenionej brytyjskiej pisarki. Śmierć kryje się pomiędzy wierszami… Czy gdyby przerażająca fikcja stała się najbardziej mroczną rzeczywistością, to zakończenie byłoby już z góry przesądzone? A może istniałby choć cień nadziei, by potworny finał się nie ziścił… Oto co ustaliła policja: Przyjaciółka nauczycielki angielskiego Clare Cassidy, Ella, właśnie została zamordowana. Clare i Ella niedawno się pokłóciły. Obok ciała znaleziono wers z Nieznajomego, historii napisanej przez autora ponurej gotyckiej prozy, którego biografię przygotowuje Clare. Miejsce zbrodni wygląda identycznie jak to opisane w jednym z jego opowiadań. Oto co wie Clare: Nikt nie wiedział o jej kłótni z Ellą. Niewiele osób przeczytało Nieznajomego. Ktoś wkradł się w jej życie, ktoś śledzi jej pracę. Ktoś zna jej najmroczniejsze sekrety. I na pewno nie ma dobrych zamiarów. Oto co wie zabójca: Wie, kto umrze jako następny. Thriller idealny dla wielbicieli twórczości Agathy Christie i Kate Morton oraz dla miłośników zagadkowych i mrocznych powieści wiktoriańskich.

Grudzień 1981, stan wojenny. Nie działają telefony, granice są zamknięte, na ulicach stoją czołgi. Małgorzata Niezabitowska i fotograf Tomasz Tomaszewski, wbrew surowym zakazom, dokumentują rzeczywisty obraz tamtych dni. Przemycone zdjęcia i specjalnie redagowany konspiracyjny dziennik Niezabitowskiej błyskawicznie ukazują się m.in. we francuskiej i włoskiej prasie. To dzięki temu materiałowi świat zachodni dowiedział się prawdy o realiach polsko-jaruzelskiej "wojny". Publikujemy po raz pierwszy w Polsce ten tekst, któremu towarzyszą fragmenty ówczesnego osobistego dziennika autorki oraz spisane już po 1989 roku opowieści, odsłaniające kulisy często brawurowych, a zawsze ściśle tajnych działań. Narracje te, wraz z fotografiami, tworzą barwną, wielowątkową, dynamiczną całość, którą czyta się niczym przygodowo-szpiegowski thriller.

Zbiór artykułów dotyczących praktyk tworzenia i analizowania tekstów z pogranicza literatury i biografistyki. Redaktorzy podjęli się interdyscyplinarnego zadania – w kontekście badań autorów nad dokumentami osobistymi skonfrontowali stanowiska interpretacyjne nauk społecznych, filozofii i literaturoznawstwa. Oprócz teoretycznych rozważań nad tekstologicznym badaniem zjawisk społeczno-kulturowych tom zawiera analizy związków między życiem i twórczością w utworach Jerzego Pilcha, Henryka Elzenberga, Stanisławy Przybyszewskiej, Gerharta Hauptmanna oraz Andrzeja Bystronia. Odniesieniami do kategorii dokumentu osobistego publikacja wpisuje się w obchody setnej rocznicy opublikowania przez Williama I. Thomasa i Floriana Znanieckiego dzieła Chłop polski w Europie i Ameryce. Publikacja na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 PL (CC BY 3.0 PL) (pełna treść wzorca dostępna pod adresem: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode). A collection of articles on the practices of creation and analysis of texts on the borderland of literature and biographical writing. The authors undertook interdisciplinary research on personal documents, confronting the interpretative approaches in social sciences, philosophy and literary studies. In addition to the theoretical considerations on the textological studies of sociocultural phenomena, the volume contains analyses of the relationships between the life and works in the writings of Jerzy Pilch, Henryk Elzenberg, Stanisława Przybyszewska, Gerhart Hauptmann and Andrzej Bystroń.