Publikacja darmowa

Ogólnopolski kwartalnik ukazujący się od 1956 roku. Prezentowane są w nim artykuły teoretyczne z zakresu szeroko pojętej pedagogiki oraz omówienia wyników badań, obejmujących funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie. Publikowane materiały dotyczą różnych subdyscyplin pedagogiki, m.in. pedeutologii, andragogiki, historii wychowania, pedagogiki społecznej, dydaktyki, psychologii edukacji, filozofii edukacji, a także wychowania estetycznego. Autorami tekstów pisanych w języku polskim lub angielskim są wybitni polscy i zagraniczni specjaliści.

Niniejszy numer Management Forum obejmuje szeroki przegląd problemów współczesnego zarządzania – od zagadnień doskonałości i odnowy strategicznej poprzez poszukiwanie źródeł konkurencyjności aż po narzędzia jej budowania. Pierwszy artykuł, autorstwa Katarzyny Bratnickiej, porusza tematykę charakterystyk kontekstualnych ukierunkowujących odnowę strategiczną. Autorka argumentuje, że wielkość i wiek przedsiębiorstwa są ważnymi elementami kontekstu, pozytywnie powiązanymi z odnową strategiczną oraz że wpływają one na wybór dotyczący odnowy strategicznej, tworząc zależność krzywoliniową. Następny artykuł, autorstwa Mikołaja Pindelskiego i Rafała Mrówki, dotyczy zagadnienia big data, czyli dużych zbiorów danych, które można potencjalnie wykorzystywać w tworzeniu przewag konkurencyjnych, rozwijaniu nowych obszarów konkurowania czy zmianie paradygmatów w myśleniu o organizacji i strategii. Zdaniem autorów dynamiczne obrazowanie dużych zbiorów danych może być istotnym wsparciem w zarządzaniu, a zwłaszcza w identyfikacji problemów organizacji oraz w podejmowaniu decyzji. Kolejny artykuł porusza problem niepowodzeń we wdrażaniu projektów organizacyjnych. Jego autor Jan Skalik uważa, że wynikają one z nieznajomości specyfiki projektów organizacyjnych, zasad zarządzania projektami i niedocenianiem roli wymogów jakościowych, które powinny być spełnione w całym procesie zmieniania organizacji. Proponuje on określenie istoty i warunków osiągania doskonałości w zarządzaniu projektami organizacyjnymi oraz jej oceny przy pomocy modelu IPMA Project Excellence. Kolejny artykuł, napisany przez Sylwię Stańczyk, dotyczy zagadnienia rutyn organizacyjnych. Autorka wskazuje w nim zależności między kulturą organizacyjną a rutynami organizacyjnymi, dochodząc do wniosku, że na poziomie artefaktów są one częścią kultury organizacyjnej, a ich przejawy stanowią podzbiór artefaktów kulturowych. W następnym artykule Ewa Stańczyk-Hugiet inwentaryzuje dotychczasowy dorobek badań dotyczących selekcji będącej głównym mechanizmem ewolucyjnym, aby odnaleźć mocne podstawy dla przyjętego założenia, że selekcja nie odnosi się wyłącznie do sił zewnętrznych (selekcja przez otoczenie), ale ma charakter złożony, warunkowany wielopoziomową perspektywą patrzenia na ten mechanizm. Autorka uważa, że rozpoznanie tego mechanizmu na poziomie mikro pozwoli lepiej zrozumieć i wyjaśnić proces ewolucji organizacji. W kolejnym artykule Łukasz Wawrzynek prezentuje koncepcję wykorzystania narzędzia wieloczynnikowej analizy DEMATEL, która może zostać wykorzystana do identyfikowania w sposób wymierny czynników kształtujących przewagę konkurencyjną przedsiębiorstwa. Autor zauważa, że szczególnym obszarem poszukiwania konkurencyjności staje się dla organizacji czas zmian, zwłaszcza w kontekście odnowy organizacyjnej, która wymaga dodatkowego skupienia się na czynnikach kształtujących przyszłą konkurencyjność. W ostatnim artykule Agnieszka Zakrzewska-Bielawska porusza tematykę koopetycji, czyli jednoczesnej współpracy i konkurencji między tymi samymi organizacjami, która daje im obopólne korzyści. Na podstawie przeprowadzonych badań autorka stwierdza, że skala i rodzaj korzyści uzyskiwanych z koopetycji zależy od jej zakresu i intensywności relacji składowych, proponuje również wzorce relacji koopetycyjnych w odniesieniu do osiąganych korzyści i atrybutów konkurencyjności.

Doskonalenie zarządzania projektami, metodyka myślenia sieciowego, czynniki sukcesu w zarządzaniu inicjatywą klastrową oraz uwarunkowania i wdrożenie innowacyjności w organizacji są tematem kolejnego numeru czasopisma „Management Forum”. Proponowane artykuły prezentują nie tylko aspekty teoretyczne i rozważania modelowe, ale również badania empiryczne – ilościowe i jakościowe. W niniejszym numerze omówiono m.in. koncepcję wykorzystania metody oceny stopnia dojrzałości w zarządzaniu projektami w celu ich doskonalenia w takich obszarach, jak metody i narzędzia, zasoby ludzkie, środowisko projektowe oraz obszar zarządzania wiedzą w projekcie. Badania zostały przeprowadzone w 256 przedsiębiorstwach krajowych i zagranicznych. Celem kolejnego opracowania jest ukazanie możliwości modelowania sytuacji problemowej za pomocą metodyki myślenia sieciowego. Przedstawiona metoda, na podstawie przykładów, umożliwia zrozumienie, jak funkcjonują systemy kompleksowe. Pokazano także korzyści wynikające z modelowania sieciowego dla pobudzania innowacyjności.

Podjęcie tematyki innowacyjności wynika z wyzwań współczesnego zarządzania oraz stanowi naturalny efekt wcześniejszych prac, które dotyczyły mechanizmów doskonalenia przedsiębiorstw oraz budowania ich trwałej konkurencyjności. Wyzwanie, jakim jest kształtowanie innowacyjności organizacji, dobrze wyrażają słowa Linusa Paulinga, dwukrotnego laureata Nagrody Nobla, który powiedział, że „najlepszym sposobem na to, by wpaść na dobry pomysł, jest wpadanie na mnóstwo pomysłów”. Zachęcając do dyskusji o rozwijaniu innowacyjności służącej doskonaleniu i rozwojowi przedsiębiorstw, oddajemy w Państwa ręce kolejny numer Prac Naukowych z cyklu „Zmiana warunkiem sukcesu”. Jak zawsze proponowana problematyka jest zróżnicowana i zarówno podejmuje zagadnienia dotyczące zarządzania w ujęciu teoretycznym, jak i przedstawia wyniki badań empirycznych. Innowacyjność organizacji w dzisiejszym świecie ma kluczowe znaczenie dla rozwoju nie tylko ich samych, ale również gospodarki. Wprowadzanie „odpowiedzialnych” innowacji może przyczyniać się do doskonalenia przedsiębiorstwa. Dzieje się tak dzięki roli, jaką w procesach doskonalenia przedsiębiorstw odgrywa koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu, co przekłada się na dostarczanie zrównoważonej wartości, łączącej aspekty: ekonomiczny, społeczny i środowisko¬wy. W kolejnych artykułach autorzy stawiają kolejne pytania. Czy postęp innowacyjny wymusza zmianę kultury organizacyjnej przedsiębiorstw? Jaka jest rola menedżera w dostarczaniu innowacji przez zespoły wiedzy? Jakie warunki sprzyjają kreatywności i twórczości w firmach o wysokiej tolerancji niepewności? Kolejna grupa artykułów dotyczy wpływu technologii na wdrażanie zmian organizacyjnych oraz innowacyjnych. Ciekawym przyczynkiem do dyskusji mogą być badania, w których autorzy rozpatrują model biznesu jako siłę motoryczną aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw oraz – w sytuacji odwrotnej – przypadek, gdy innowacyjne technologie wpływają na kształtowanie modelu biznesu firmy. Wierzymy, że tematyka innowacyjności jako źródła doskonalenia i rozwoju kształtującego kierunki zmian w przedsiębiorstwach stanie się dla Państwa wartościowym źródłem inspiracji w pracy naukowej. Joanna Kacała,Grzegorz Bełz

Między pracownikami a pracodawcami istnieje układ oparty na wymianie. Pracodawca potrzebuje pracy ludzkiej do realizacji swoich przedsięwzięć. Pracownik oczekuje w zamian rekompensaty, nie tylko w postaci zapłaty. Układ ten byłby idealny, gdyby oczekiwania obu stron mogły być w pełni zaspokajane. W rzeczywistości trudno o zrównoważenie aspiracji obu stron. Pracodawcy chcą, aby pracownicy pracowali więcej i chętniej. Ci drudzy wysuwają zastrzeżenia, co do poziomu zaspokojenia ich potrzeb. Każdy chce osiągnąć jak najwięcej, ale przewaga sił leży po stronie dających zatrudnienie. To oni dyktują warunki, od których zależy zadowolenie ludzi świadczących pracę. Podejmując próbę rozwiązania tego problemu, najlepiej zatem dążyć do konsensusu, czyli usuwać powody niedogodności odczuwanych przez pracowników tak, aby mogli oni lepiej wykonywać swoje zadania.

Dobre przywództwo ma krytyczne znaczenie zarówno dla rozwoju społeczno-ekonomicznego, jak i powodzenia w biznesie. W coraz mniej bezpiecznym, niestabilnym i trudno przewidywalnym świecie pojawia się potrzeba przywództwa w każdej organizacji, w każdej instytucji – silniejsza niż kiedykolwiek. Przywództwo przez wartości to odpowiedź na widoczne problemy współczesności i wyzwania przyszłości. Sprawiedliwość to jedna z tych wartości, które kształtują dobre życie, umiejętne sprawowanie władzy czy zarządzanie. Znajduje ona zastosowanie w przywództwie przejawiającym się w każdej postaci. Autorka książki udowadnia to w sposób jednoznaczny i co równie ważne – pokazuje, na czym to polega w praktyce. Sławomir Lachowski Polski ekonomista i menedżer bankowy, twórca mBanku, autor publikacji z dziedziny zarządzania '

Koncepcja dynamicznych zdolności odzwierciedla charakterystyczne dla gospodarki opartej na wiedzy przechodzenie od podejścia klasycznego do działań przedsiębiorczych, zapewniających względną trwałość przewagi konkurencyjnej. Koncepcja ta odpowiada najwyższym wymaganiom stawianym nowym paradygmatom zarządzania strategicznego. Prezentowana książka uzupełnia i porządkuje wiedzę dotyczącą poszczególnych aspektów tej koncepcji (dynamiczne zdolności jako obiekt badań w naukach o zarządzaniu, atrybuty i przejawy dynamicznych zdolności w procesach zarządzania przedsiębiorstwami, dynamiczne zdolności jako podstawa generowania wartości, procesy i mechanizmy kształtowania dynamicznych zdolności) oraz przynosi interesujące wyniki badań empirycznych.

Z doświadczenia wiemy, że najlepsze efekty przynosi uczenie się przez działanie, tworzenie i kreowanie, poprzez aktywne uczestniczenie w danym projekcie. Im więcej pasji wkładamy w proces dydaktyczny, tym lepsze jego efekty. Im bardziej angażujemy się w to, co robimy, tym łatwiej nam to przychodzi. Zaangażowanie zdaje się być pojęciem kluczowym dla osiągania dobrych efektów kształcenia się, winno więc stać w centrum procesu nauczania - tę tezę starają się udowodnić autorzy zamieszczonych w publikacji tekstów. W Aneksie znajdują się scenariusze zajęć nagrodzone i wyróżnione w ramach konkursu Twórz zespoły – zaangażuj – stwórz warunki uczenia się, który odbył się na Uniwersytecie Łódzkim w ramach projektu Twórczy Uniwersytet.

Współczesna gospodarka zmienia się w dotychczas niespotykanym tempie, wyznaczanym przez dwa wzajemnie napędzające się zjawiska – usieciowienie i cyfryzację. Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem w warunkach cyfrowej gospodarki sieciowej stanowi ogromne wyzwanie dla menedżerów, bowiem wymaga od nich m.in. nowego sposobu myślenia, dostępu do specyficznych zasobów i umiejętności oraz innego postrzegania potencjału strategicznego przedsiębiorstwa w „zdigitalizowanym” świecie. Prezentowana monografia jest próbą przybliżenia czytelnikowi uwarunkowań i mechanizmów zarządzania strategicznego w nowej rzeczywistości współczesnego świata. Obok rozważań teoretycznych przedstawiono w niej wiele praktycznych przykładów cyfrowego myślenia strategicznego, także w organizacjach typu non-profit.

Prezentujemy Państwu publikację będącą plonem konferencji pn. „Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce” zorganizowanej w październiku 2014 roku przez Katedrę Zarządzania Strategicznego Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Tym razem zgodnie z polityką Wydawnictwa przedstawiamy opracowanie pokonferencyjne. Obecnie publikujemy artykuły będące wynikiem przemyśleń i badań autorów, ale w niektórych wypadkach możliwe stało się też uwzględnienie wyników dyskusji toczących się w trakcie konferencji. Sądzimy, że mogło to zwiększyć wartość niektórych opracowań. Konferencja odbywa się regularnie, w cyklu dwuletnim, a w roku 2014 była to już 9 jej edycja. Staramy się o to, by były to spotkania poświęcone warunkom i perspektywom zarządzania strategicznego. Zarządzanie strategiczne jako relatywnie młoda dziedzina nauk o zarządzaniu przechodzi w ostatnim czasie gruntowną ewolucję, charakterystyczną dla fazy dojrzewania. Zależy nam na tym, by jak intensywniej włączać się w dyskusję na ten temat i inspirować do niej krajowe środowisko naukowe. Sądzimy, że szczególnie obiecującym wymiarem owej dyskusji jest łączenie podejścia teoretycznego z praktycznym. Zarządzanie strategiczne jest bez wątpienia nauką stosowaną. Tym samym jej rozwój powinien następować w ścisłym związku z praktyką gospodarczą, odpowiadając na jej wymogi i oczekiwania. Bez tego nie ma szans na faktyczne wykorzystanie propozycji naukowych w rzeczywistości gospodarczej. W trakcie naszych konferencji staramy się promować dociekania teoretyczne, modelowe, studia literaturowe, bez których nie ma szans na autentycznie przełomowe, nowatorskie propozycje naukowe. Równocześnie zainteresowani jesteśmy empirycznymi badaniami praktyki funkcjonowania zarządzania strategicznego we wszelkich możliwych formach, od badań cząstkowych, nieraz zawężonych do studiów przypadków, po reprezentatywne badania o charakterze ilościowym. W ten nurt wpisują się też tradycyjne dla naszych konferencji wizyty praktyków zarządzania strategicznego. Uważamy, że stwarzają one dodatkową szansę wymiany poglądów na temat możliwości zarządzania rozwojem przedsiębiorstw pomiędzy światem nauki i biznesu. Mamy nadzieję, że przedstawiony tom uznacie Państwo za wartościowy i inspirujący do dalszych analiz. Jednocześnie już dziś zapraszamy wszystkich zainteresowanych dyskusją na temat teorii i praktyki zarządzania strategicznego na kolejną konferencję, którą nasza Katedra planuje zorganizować jesienią 2016 roku. Andrzej Kaleta, Krystyna Moszkowicz, Letycja Sołoducho-Pelc