Celem i misją czasopisma Konińskie Studia Językowe jest stworzenie platformy do dyskusji na temat osiągnięć oraz wyzwań stojących przed naukowcami zajmującymi się językami w ujęciu stosowanym. Adresatem czasopisma są zarówno doświadczeni, jak i początkujący badacze języków, językoznawcy stosowani, dydaktycy, tłumacze, kulturoznawcy i wszyscy ci, którzy traktują język jako podstawowy przedmiot swoich badań. Motywem przewodnim i osią spajającą pracę redakcji jest refleksja nad językiem. W tej szerokiej formule mieści się zarówno podejście ściśle językoznawcze, jak również pedagogiczne czy kulturowe. Mamy nadzieję, że tak zarysowana wizja czasopisma pozwoli nam wypełnić znaczącą lukę na polskim rynku czasopism naukowym. Przyjmując jednoznacznie językoznawczy punkt odniesienia, zakładamy jednocześnie, że szeroki wachlarz odniesień do badań językowych, od praktyki edukacyjno-translatorskiej po kulturowo uwarunkowane użycie języka w mediach, jest niezbędny dla całościowego podejścia do badań językowych.

Seria Krótki kurs to popularnonaukowe książki wydawane przez Oxford University Press, które w przystępny sposób przedstawiają szereg tematów z niemal każdej dziedziny. Omawiając z entuzjazmem fakty, analizy, perspektywy i nowe koncepcje autorzy-eksperci sprawiają, że tematy trudne stają się przystępne w lekturze. Pamięć. Krótki kurs to przewodnik po najważniejszych informacjach dotyczących funkcjonowania ludzkiej pamięci. Czytelnik dowie się z niego: • Jak pierwsze, przełomowe badania doprowadziły do sformułowania najwcześniejszych modeli pamięci i jak te modele zostały przekształcone wskutek nowszych odkryć. • W jaki sposób powstają wspomnienia i dlaczego są tak podatne na zniekształcenia. • Czy można zaszczepić komuś wspomnienie lub odzyskać takie, które się utraciło. • Na ile wiarygodne są zeznania świadków i co należy wiedzieć o ludzkiej pamięci, gdy się je analizuje. • Na czym polegają zaburzenia pamięci i jaką wiedzę o zapamiętywaniu, przechowywaniu i odtwarzaniu informacji uzyskali naukowcy, badając pacjentów z uszkodzeniami mózgu. • Jak rozwijają się zdolności pamięciowe człowieka i na czym polegają zmiany w pamięci związane ze starzeniem się. • Jak usprawniać zdolności pamięciowe, planować uczenie się nowych rzeczy i ułatwiać sobie zdawanie egzaminów.

Zbiór artykułów przygotowanych na podstawie materiałów zebranych w trakcie etnograficznych badań terenowych prowadzonych w Lelowie i okolicznych miejscowościach w województwie śląskim. Autorzy tekstów opisują praktyki związane z konstruowaniem lokalnego dziedzictwa, analizując je w szerokich kontekstach pamięci o przeszłości Lelowa i jego mieszkańcach, pamięci o społeczności żydowskiej i Zagładzie, a także w odniesieniu do doświadczeń rozmówców płynących z kontaktu ze współcześnie odwiedzającymi Lelów chasydami. A collection of articles based on materials obtained during ethnographical fieldwork in Lelów and neighbouring towns. The authors describe activities connected to the construction of local heritage, analysing them in the broader context of the memory of Lelów’s past and its inhabitants, the memory of the Jewish community and the Holocaust, as well as in relation to the experiences of the interviewees resulting from contact with the Hasids who visit Lelów contemporarily.

Mitologia współczesna poświęcona jest analizie współczesnych zjawisk społeczno-kulturowych za pomocą klasycznych teorii mitu. Zestawienie takie ujawnia w dobrze nam znanej, codziennej rzeczywistości kulturowej pokłady logiki całkiem odmiennej od „zdrowego rozsądku”, jaki na co dzień przypisujemy kulturze Zachodu i pozwala w nowym świetle pokazać fenomeny, które wydają się dobrze już przez naukę rozpracowane i pozbawione tajemniczości. W książce stawiana jest teza, że współczesna mitologia odpowiada na tę samą potrzebę, co jej szacowne starsze siostry – pragnienie zrozumienia świata i nadania mu sensu; posługuje się też podobnymi metodami – myśleniem za pomocą rzeczy, przedstawianiem zjawisk jednostkowych zamiast zasad ogólnych, anegdotyczną narracją. Materiał dla wyobraźni stanowią tu miejsca, postaci i przedmioty napotykane w obrębie codziennej krzątaniny. Na najgłębszym poziomie mit służy oswojeniu rzeczywistości: wyjaśnia rzeczy nieznane przy użyciu znanych. Oznacza to, że współczesna mitologia pełni także istotne funkcje społeczne: maskując nierówności ekonomiczne czy naszą własną niewiedzę w świecie specjalizacji i systemów eksperckich, zapewnia nam poczucie bezpieczeństwa i „oswojenia świata”. Ponieważ każdy mit zbudowany jest z określonych doświadczeń – każdy wymaga odmiennej zasady tłumaczenia. Stąd też warto zawsze wyjść od materiału, każdorazowo podejmując próbę analizy określonego przedmiotu jako „zjawiska mitycznego”. Dlatego poszczególne rozdziały książki nie tworzą wielopoziomowego traktatu. Łączy je przede wszystkim metoda – zderzenie klasycznych teorii mitu (głównie spod szyldu strukturalizmu) z materiałem zaczerpniętym ze współczesności (z drobnymi wyjątkami), a zazwyczaj wręcz z codzienności. W ten sposób każdy tekst podejmuje próbę odkrycia niezwykłości rzeczy zwykłych, obok których zazwyczaj przechodzimy obojętnie, nie domyślając się nawet drzemiącego w nich potencjału mitycznego. Książka składa się z 10 rozdziałów poświęconych bardzo różnorodnym zjawiskom. Rozpoczyna się od rozdziału wprowadzającego, prezentującego założenia mitologii współczesnej na przykładzie charytatywnego obiegu nakrętek (który ostatecznie okazuje się nieopłacalny ekonomicznie i ekologicznie) i paralelnego do niego cyklu opowieści o krążeniu ludzkich organów (tzw. „złodzieje nerek”). Dwa kolejne rozdziały przedstawiają skandal jako współczesny mit, skupiając się na historycznej zmienności jego form i stawiając tezę, że skandal jest osadzoną w określonym obiegu medialnym „praktyką ujawniania”, a więc „patrzenia na zło od strony dobra”. Rozdział czwarty opisuje, w jaki sposób tworzy się dziś wizerunek obcego za pomocą klasycznych mitów kulinarnych nawiązujących do skalania zwierzęcia totemicznego, trucicielstwa i kanibalizmu. Kolejne dwa rozdziały poświęcone są zagadnieniu prawdy historycznej i sposobów jej mityzacji w obiegu społecznym. Rozdziały siódmy i ósmy zestawiają dwa na pozór skrajnie odmienne fenomeny – widowisko sportowe i koncert współczesnej muzyki poważnej – aby postawić tezę, że w obydwu przypadkach do czynienia mamy z rodzajem współczesnej próby inicjacyjnej kształtującej wzory kulturowe. Książkę zamykają analizy współczesnego spojrzenia na przyrodę z perspektywy turystycznej i ekologicznej jako sposobów jej mityzacji za pomocą do klasycznych toposów takich jak „raj utracony” czy „mit potopu”.

Kartezjusz uważał, że umysł istnieje niezależnie od mózgu. Dzisiaj, prawie czterysta lat po śmierci francuskiego filozofa, nadal nie do końca rozumiemy, jak z elektrycznych i chemicznych procesów zachodzących w mózgu wyłania się umysł. Niniejsza książka przedstawia zarys odpowiedzi, jakie udało się do tej pory na ten temat uzyskać. Mam głęboką nadzieję, że jej lektura zachęci cię do tego, by dowiedzieć się więcej o tym wspaniałym narządzie umysłu, który znajduje się w twojej głowie. Z tekstu Profesor Gary L. Wenk zebrał w tej książce najbardziej podstawowe, a jednocześnie rzetelne i aktualne informacje na temat ludzkiego mózgu, a następnie przedstawił je w języku i formie przystępnych dla czytelnika niespecjalisty. Poszczególne rozdziały zawierają odpowiedzi na następujące pytania: Jak wyewoluował mózg? Co to są emocje? Co to są halucynacje? Jak się uczymy? W jaki sposób nasza dieta wpływa na nasze myślenie i samopoczucie? Co się dzieje ze starzejącym mózgiem? W jaki sposób mózg tworzy wspomnienia? Dlaczego pacjenci z chorobą Alzheimera mają takie kłopoty z pamięcią? Jak leczy się utratę pamięci? Jak leczy się depresję? Dlaczego tak źle śpimy, kiedy mamy depresję? Dlaczego osoby chore na schizofrenię słyszą głosy? Dlaczego jestem uzależniony od kawy? W jaki sposób flora jelitowa wspomaga mózg? Czy przyprawy są dobre dla mózgu? Jak z wiekiem zmienia się sen? Czy istnieją cudowne leki na starzenie się mózgu? Czy mózgi kobiet i mężczyzn różnią się od siebie?

Michael Kunze, librecista m.in. "Elisabeth" i "Tańca Wampirów", to twórca niezwykle popularny w Europie i Azji. Jego biograficzne musicale są nie tylko imponującymi widowiskami, lecz także fascynującą próbą opowiadania o historii Austrii, a zarazem o mechanizmach przedstawiania przeszłości za pomocą środków współczesnego teatru muzycznego. "Musical jako maszyna pamięci" ukazuje drogę powstania dwóch słynnych musicali Kunzego, "Elisabeth" i "Mozarta!", w kontekście badań nad pamięcią zbiorową i skomplikowanej, europejsko-amerykańskiej historii rozrywkowego teatru muzycznego. Książka pokazuje, że musical od dawna był mocno związany z pamięcią społeczeństw, w których jest wystawiany, a jego przeszłość jako gatunku jest nierozerwalnie związana z Wiedniem. Publikacja na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 PL (CC BY 3.0 PL) (pełna treść wzorca dostępna pod adresem: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode). ********* Musical as Memory Machine. Performing Austria’s Past in Selected Musicals by Michael Kunze Michael Kunze, librettist whose works include "Elisabeth" and "Dance of the Vampires", enjoys immense popularity throughout Europe and Asia. His biographical musicals are not only impressive shows but also fascinating attempts at introducing the audience both to Austrian history and to mechanisms of presenting the past by means of modern music theatre. "Musical as Memory Machine" discusses the creation process of Kunze’s two famous musicals, "Elisabeth" and "Mozart!", in the context of studies on collective memory and of the Euro-American history of music theatre as a form of entertainment. The book demonstrates that the musical has long been tightly intertwined with the memories of the societies where it is staged, and that the history of the musical as a genre is inextricably linked with Vienna. The publication is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Poland license (CC BY 3.0 PL) (full license available at: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode). ********* Mgr Marek Golonka (ORCID 0000-0001-8146-1316) – dziekan w Górnośląskiej Wyższej Szkole Przedsiębiorczości, wykłada projektowanie gier na kierunku: Gry i Grafika Interaktywna, projektant gier i kulturoznawca. Bada przedstawianie przeszłości na różnych polach kultury popularnej. Jego głównym osiągnięciem badawczym jest prowadzony w Instytucie Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego projekt "Przedstawianie przeszłości w teatrze muzycznym Polski i Austrii oraz jego recepcja", wnioski z którego podsumowuje w niniejszej publikacji. Pisze też scenariusze do komputerowych i fabularnych gier historycznych dla wydawnictw z Polski i ze świata.